Το Καρναβάλι της Πάτρας και η ιστορία του

Η πιο εύγευστη συνταγή, το πιο καταξιωμένο κομμάτι του πατρινού πολιτισμού, που σερβίρεται απλόχερα και μεταμορφώνει την πόλη σ' ένα ατελείωτο πεδίο κεφιού, διασκέδασης και φαντασίας συγκεντρώνοντας τα βλέμματα όλης της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Το Καρναβάλι της Πάτρας ανιχνεύεται σε μορφή υποτυπώδη στα μέσα του 19ου αιώνα. Το βρίσκουμε σε χορούς σε σπίτια και σε κάποιους δημόσιους χορούς, όπου κυριαρχούν οι ελληνικοί δημοτικοί χοροί και οι ξενόφερτοι της εποχής, πόλκα, μαζούρκα, καντρίλιες και βαλς. Σαν πρώτος αποκριάτικος χορός, θεωρείται αυτός που έγινε το 1829 στο σπίτι του Πατρινού εμπόρου Μωρέτη. Το βρίσκουμε όμως και στις ταβέρνες όπου οι Πατρινοί γλεντζέδες διασκεδάζουν με κρασί και με τραγούδια, αλλά και στην παρουσία κάποιων μασκαρεμένων, κυρίως τα βράδια. Η λαϊκή συμμετοχή αρχικά, ήταν μικρή. Ήδη από το 1865 έχει γίνει η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα και λίγο αργότερα καταφθάνουν στην Πάτρα πολλοί Επτανήσιοι, που με το προοδευτικό πνεύμα και τα τραγούδια τους μέσα στις λιγοστές ταβέρνες του λιμανιού και της παλιάς πόλης θα επηρεάσουν σημαντικά την εξέλιξη του νεογέννητου καρναβαλιού.     Στη δεκαετία του 1870, που θεωρήθηκε περίοδος οικονομικής ανάπτυξης της πόλης, θα εμφανιστούν τα πρώτα καρναβαλικά άρματα, ενώ το Δημοτικό Θέατρο, το αρχιτεκτονικό κομψοτέχνημα του Τσίλερ θα παραχωρηθεί για την πραγματοποίηση των πρώτων δημόσιων αποκριάτικων χορών. Το 1880 στην γιορτή του Αγίου Αντωνίου εμφανίζονται στους δρόμους οι πρώτες μπούλες. Στα ωραία χρόνια της Μπελ Επόκ έχουμε κάποια καλά Καρναβάλια και ιδιαίτερα τα χρόνια 1900, 1907 και 1909, στα οποία λαβαίνουν μέρος για πρώτη φορά άτομα απ' όλες τις κοινωνικές τάξεις. Τότε καθιερώνεται ο αυγοπόλεμος με κέρινα αυγά γεμάτα κομφετί, πρόδρομος του σημερινού σοκολατοπόλεμου. Στα χρόνια που ακολούθησαν (Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Εθνικός Διχασμός, Μικρασία) τα καρναβάλια ήταν υποτονικά, ενώ ο μεσοπόλεμος πέρασε με αβεβαιότητα, κρίση και μεμονωμένες εκδηλώσεις.     Τα χρόνια 1938 και 1939 είχαμε τα καλύτερα και πιο εντυπωσιακά προπολεμικά καρναβάλια. Από το 1940 μέχρι το 1950 λόγω της ξενικής κατοχής και του εμφυλίου δεν γίνονται καρναβάλια, με εξαίρεση κάποιους χορούς που έγιναν το 1940 χωρίς μεγάλο κέφι. Η μεταπολεμική αναβίωση τοποθετείται στα χρόνια 1951 και 1952 και γι' αυτή θα πρωτοπορήσουν οι μουσικοί όμιλοι Ορφέας και Πατραϊκή Μαντολινάτα. Το 1964 το Καρναβάλι ματαιώνεται λόγω του θανάτου του βασιλιά Παύλου. Το 1966, χρονιά ορόσημο για το Πατρινό Καρναβάλι, αφού εισάγεται το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού με τη συμμετοχή 94 Πατρινών και όχι μόνο. Ένας θεσμός που άλλαξε την πορεία του Πατρινού Καρναβαλιού. Από το 1974 εγκαινιάζεται η σύγχρονη περίοδος που χαρακτηρίζεται από τη συνεχή αύξηση της συμμετοχής των καρναβαλιστών, οι οποίοι πρωταγωνιστούν και χρόνο με το χρόνο γιγαντώνουν ολοένα τις διαστάσεις της μεγάλης αυτής γιορτής τόσο σε ποσοτικά, όσο και σε ποιοτικά επίπεδα

          ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ  ΘΗΣΑΥΡΟΣ

   Ο Κρυμμένος θησαυρός αποτελεί ουσιαστικά το υλικό πάνω στο οποίο τα τελευταία τριάντα χρόνια "σμιλεύτηκε" η προσπάθεια για οργάνωση και μεγέθυνση του Καρναβαλιού της Πάτρας. Το Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού δεν μπορούσε παρά να μετατραπεί σε κέντρο και αποκορύφωμα του Καρναβαλιού, δίνοντας την δυνατότητα συμμετοχής σε όλους. Το ταλέντο χιλιάδων παιδιών που συμμετέχουν κατά ομάδες και αποκαλούνται πληρώματα είναι το κυρίαρχο στοιχείο που συγχρόνως έχει μετατραπεί σε παράγοντα προβολής του Καρναβαλιού.

   Η προετοιμασία των πληρωμάτων διαρκεί ως επί το πλείστον όλο το χρόνο προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή εμφάνιση τόσο στην παρέλαση της τελευταίας Κυριακής όσο και στο διαγωνισμό τους στο Θέατρο, την Παντομίμα το χορό και τη ζωγραφική.Ο "Κρυμμένος Θησαυρός" είναι σωρεία ερωτημάτων και αινιγμάτων που μετατρέπονται σε γλυκό πονοκέφαλο για τους διαγωνιζόμενους, καθώς οι λύσεις έρχονται να τους δώσουν τους πολυπόθητους βαθμούς στην προσπάθεια του ν’ αναδειχτούν νικητές. Σημαντικό μέρος της εξελικτικής του πορείας το "Κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού" το οφείλει στον Άλκη Στέα, που μ’ ένα μοναδικό τρόπο παρουσιάζει τις προσπάθειες των πληρωμάτων, προσδίδοντας ένα μοναδικό τόνο στην εξέλιξη του παιχνιδιού. Η Φαντασία, το ταλέντο, η πολυμορφία, το γέλιο, η πολυχρωμία και η ζωντάνια κάθε πληρώματος έρχονται κάθε χρόνο να προσθέσουν ένα ακόμα "πετράδι" στο γνωστό πλέον σε όλο το κόσμο Πατρινό Καρναβάλι.

              ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ

   Το 1968 ξεπηδάει και καθιερώνεται ένα καρναβάλι "μινιατούρα" στο οποίο σε πρώτη φάση συμμετείχαν σε μια εκδήλωση που είχε τη μορφή του ποδηλατικού αγώνα αγόρια και κορίτσια μασκαρεμένα, τα οποία έδιναν το δικό τους στίγμα στις καρναβαλικές εκδηλώσεις. Οι τρομεροί "Μπέμπηδες" του Πατρινού Καρναβαλιού, κατόρθωσαν επί σειρά ετών να κατέχουν ξεχωριστή θέση στην πορεία του θεσμού με το γνωστό "baby rally", το οποίο αφού άλλαξε πολλές μορφές παραδίδει από φέτος τη σκυτάλη στο καρναβάλι των μικρών.

   Το Καρναβάλι των μικρών αποτελεί ξεχωριστή ενότητα μέσα στο Πατρινό Καρναβάλι με αυτόνομες παρελάσεις, δρώμενα και σεμινάρια, σε μια προσπάθεια ένταξης με μεθοδικότητα των νεαρών ηλικιών μέσα στο θεσμό και θα πραγματοποιείται την τρίτη και την τέταρτη εβδομάδα πριν την τελευταία της αποκριάς. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι κάτι αντίστοιχο δεν πραγματοποιείται σε άλλο Καρναβάλι της Ευρώπης.

                                                                                                                ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ